Vet.Hek.A.Kutlu DAYIOĞLU, sevimli koca kulaklı hayvanların beslenmesi, bakımı ve dikkat edilmesi gereken konular hakkında bilgi verdi.
Tavşanları kendinize alıştırmak
İnsanla çok basit dostluk kuran ve çok acele alışan tavşanları kendinize alıştırmak için size birkaç kolay tavsiyede bulunacağım.
Öncelikle tavşanınız karnı açken sevdiği maydanoz, elma, havuç gibi yiyecekleri elinizden yedirebilirsiniz. Bu hareket sizin ona yaklaşmanız ile besin arasında bir bağlantı kurmasına sebep olacaktır.
Kafesi içindeki tavşanı çok yavaş ve çabuk etmeden tutmalısınız. Tutarken hemen her vakit göğüs bölgesinden, koltuk altından kavrayarak tutmalı başka elinizi de arka ayakları ve poposunun altına avucunuz açık olarak koymalısınız. Tabi fazla sıkmadan ama elinizden de düşürmeden dikkatli kavramalısınız. Tavşanlar kucaktan düşerse kırıklar ve felçler oluşabilir.
Elinize aldığınız guinea pigi TV izlerken vb göğsünüzün üzerine koyarsanız ve kulakların çevresini okşarsanız size alışması yolunda büyük mesafe alabilirsiniz.
Tavşanınızın bulunduğu odada ışığı birden açmak, ani ve yüksek ses çıkarmak çok fazla paniklemelerine ve alışmasında kat ettiğiniz aşamada gerilemeye sebep olabilir.
Evin içinde tavşanınızı kısa sürelerde ve siz yanındayken serbest bırakabilirsiniz. Ama yalnız bırakmanız kablo ve başka eşyalarınızı kemirmesi açısından sakınca oluşturur.
Tavşanlarda tuvalet eğitimi
Tavşanlar kafeslerinde her vakit tuvaletlerini köşelere yaparlar. Geniş alanlarda ise alçak içine girebileceği kaplara talaş vb ve kafesinden daha evvel yaptığı dışkısından ve ıslak talaşlardan az miktarda koyarsanız tuvaletini içine yapmayı öğrenebilir.
Tavşanları açık havaya çıkarma
Tavşanları içinden kaçamayacakları özel çitlerle bahçeye havalandırmaya çıkarmanız yararlıdır. Ama soğuktan ve , aşırı sıcak ve güneşten korumalısınız.. Çiti koyacağınız yeşil alandaki otlara dikkat etmelisiniz. Yememesi gereken çeşitler olmamalı ve ilaçlama yapılmamış olmalıdır.
Tavşanlarda beslenme kuralları
Tavşanınızın sağlıklı ve uzun bir ömür sürmesi, ,tüy,kas,eklem, kemik vb bütün vücudunun sağlıklı kalması, enerjisinin pozitif olması ve mutlu olması, yaşlılığını daha az problemli geçirmesi vb her konuda daha iyi olabilmesi için beslenme konusu çok önemlidir.
Tavşanlar bildiğiniz gibi otçul hayvanlardır. Evlerde evcil hayvan olarak beslenen tavşanlarımıza sadece yeşillik, sebze ve meyve verirsek onların ishal olmalarına sebep olabiliriz. Tavşanlar için ishal, birdenbire oluşması, hızlı seyretmesi ve ölüme kadar giden riskler yaratması açısından çok ciddi bir hastalıktır.
Tavşanlarınızın ishal olmaması için kuru gıdaların her vakit bolca ve sınırsız olarak tüketmelerini sağlamalıyız. Her vakit önünde bolca kuru gıda bulunan tavşanlarda en başta ishal sorunun görülme ihtimali çok azaldığı gibi aynı zamanda daha dengeli ve eksiksiz beslenmiş olurlar.
Tavşanlara verebileceğimiz kuru gıdalar nelerdir:
1- Çayır otu dediğimiz daha çok atlar için hazırlanan kuru otlar
2- Saman
3- Hindiba, ebegümeci, dut yaprağı, mısır yaprağı, çimen vb yaş olarak da tüketilen otların kurutulmuşları
4- Tavşanlara verilebilecek buğday, mısır, arpa gibi tahıllarla, bezelye, bakla gibi baklagillerin müsait oranlarında karışımından oluşan yemler
5- Meyve ve sebzelerin müsait şartlarda kurutulmuşları ve keçi boynuzu vb kuru gıdalar
6- Bir çok tahıl ve kuru gıdanın karışımından oluşan ithal veya yerli pelet yemler
Tüm bu kuru gıdaların güvenilir yerlerden alınması gerekmektedir. Aksi taktirde farelerin bulunduğu bir depodan gelen yemlerde tavşanınıza hatta size geçebilecek hastalıklar bulunabilir. Özellikle küflü yemler son derece riskli Aflatoksin içerir ve zehirlenmeye sebep olur. Bu yemlerin güvenilirliği konusunda da baytar hekiminize danışabilirsin
Tavşanım obez olmasın
Tavşanlara evdeki hayatında dar kafeslerde baktığımızda ve beslenmesine dikkat etmezsek zamanla kilo almaya başlar ve sağlık sorunları yaşar. Beslenmesi sırasında ekmek, bisküvi vb doğal olmayan besinleri hiç vermemeliyiz. Öğünlerinde her vakit saman, kuru yonca, pelet yemler, sebze ve meyveleri aynı anda verirseniz hem şişmanlamaz hem de sindirim sistemi problemi yaşamaz. Özellikle saman içindeki selülozu sindiren selülozik bakteriler hem tavşanın doğru beslenmesini hem de yararlı bakterilerin üremesini sağlar. Ayrıca saman sindirim sitemi içindeki tüy topaklarının toplanmasına ve dışkıyla kolayca atılmasına da yardımcı olur.
Doğa harika besinleri ile sizleri ve dostlarınız bekliyor
Eğer evinizde tavşan, guinea pig veya iguana besliyorsanız bu mevsim onlar için inanılmaz besin seçenekleri ile dolu bir mevsimdir. Doğal alanlarda hindiba, labada, ebegümeci, ıtır, gelincik vb gibi yenen otlar coştular. Eğer otlardan anlıyorsanız bu dönemi hem otçul hayvanlarınız beslenmesi için hem de sofranızın birbirinden lezzetli, vitaminli ve yararlı otlarla dolması için değerlendirebilirsiniz. Onları bizim beslememiz demek seralarda yetişmiş sebze ve meyveler mahkum etmemiz demek değildir.
Tabi tavşanınıza bahsettiğim otları verecekseniz her vakit hatırlattığım gibi kuru ot ve başka kuru gıdalarını ihmal etmemelisiniz. İki grup yiyeceği beraber yediklerinde ve yeşil olanları alıştıra alıştıra verirseniz ishal vb gibi beslenme sorunları yaşamazsınız. Hadi çıkın kırlara! Doğa harika besinleri ile sizleri ve dostlarınız bekliyor!
Tavşanlarda yenebilen otlar ve beslenme tavsiyeler
Yenebilen otlar diye tanımladığımız ot grupları içinde genelde çok sert olmayan otları tercih etmek mantıklı olacak! Bunları da gruplamak istiyorum.1.grup: Hiç korkmadan bolca verebilecekleriniz: Hindiba ve yeşil çayır otları2,grup : hindiba kadar olmasa da her bir tavşana günde iki kez birer sapıyla 2 yaprak verebileceğiniz: Ebegümeci, leylek gagası, kapurcak(Gelincik), çıngırak otu, yabani yulaf, yabani fiğ-3.grup: daha az miktarda yani sabah akşam birer yaprak verebileceğiniz: Labada, semiz otu, kuzu kulağı, dut yaprağı, arapsaçı(Rezene), üzüntü yonca(yabani yonca-beyaz veya pembe çoklu çiçek açar) dereotu ve maydanoz da aynı şekilde sabah akşam birer sap verilebilir.
Sebze ve meyveleri düşünürsek:
Bu az verilecekler grubuna şu meyve ve sebzeleri de katabiliriz:-kereviz kökü ve yaprağı-ıspanak-pazı-şalgam- turp-brokoli-karnabahar-ayva-karpuz-kavun-kırmızı biberi de ekleyebiliriz(bu sebzelerden kökleri ilk kez veriyorsanız bir kesme şeker boyutunda-daha sonra normal mönüde 2 kesme şeker boyutunda her günlük mönüye katabilirsiniz.Yeşil kabak her vakit lifli olması ve su tutması nedeniyle mönüde normal miktarda bulunabilir.Yeşil tatlı biber, dolmalık biber, elma ve kabak yeşil otu bol verdiğiniz zamanlarda günde 1 defa, yeşillik yoksa veya günde bir defa verecekseniz- sabah yeşillik akşam sebze meyve karışımı verilecek.
Labada-pazı-ıspanak benzer gruba girer ve taze olarak yazdığım kadar sadece bir seçenek verilebilir. Yani örnek verirsek yazdıklarımdan aynı anda bir yaprak ıspanak+bir yaprak pazı+bir yaprak labada verirseniz fazla gelir. Labada vb otları gölgede iyice kurutursanız o vakit korkmadan mönülerine daha fazla katabilirsiniz.
Bu tip bir mönü de bildiğiniz ama gene uyarmak istediğim en önemli konu her vakit önünde kuru çayır otu, kuru tahıl veya palet yem, saman bolca bulunmalıdır. Ancak o vakit bu kadar çeşit yeşilliği, meyve ve sebzeyi korkmadan verebilirsiniz.
Hiç vermemeniz gerekenler grubundaki en önemli besin kırmızı lahanadır. Tavşanlarda geri dönüşsüz ishallere sebep olabilir. Tabi düşündüğünüzde kara lahana gibi, pancar kök ve yapraklarını da ben riskli buluyorum. Aslında yazmaya gerek yok ama patates kabuğu ve çiğ patates de çok tehlikelidir. Özellikle kabuklara yakın bölgedeki gossipol alkoloidi tavşanlar dahil bütün çiğ tüketen canlılarda ciddi zehirlenme tehlikesi yaratır.Deniz börülcesi, Brüksel lahanası, lahana, hardal otu, roka, tere bence hiç verilmemelidir. Özellikle sıcak yaz günlerinde bazen günde 3-4 kez tutam tutam sabahları taze topladığım otları oranlarına dikkat ederek veriyorum. Ayrıca sıcakta susuz kalmamaları için günde birkaç kez yeşil ot, sebze vermenizin yanında suluklarını da sık sık tazeleyip doldurmalısınız.
Tavşan kafeslerinin bakımı
Tavşanların kafes temizliğinde deterjan kullanmak risklidir. Eğer çok mecburi kalır da kullanırsak çok iyi bir şekilde durulamalıyız. Çünkü bu hayvanlar kimyasal maddelere karşı aşırı duyarlıdırlar. Temizlenen kafeslerin tabanına gazete kağıdı vb boyalı kağıtlar koymamalıyız. En güzel altık ambalajlı sıkıştırılmış olarak satılan ağaç talaşıdır. Kemirgenlerinize suluk astığınız vakit idrar miktarı artacağı için ıslanan talaşlarını hemen değiştirmelisiniz. Nemli, ıslak ve dışkı ile kirlenmiş altlık hastalık için birincil etkendir.
Tavşan tüylerini yutarsanız ameliyat olmak zorunda kalmazsınız.
Ayrıca köpek kedi kılını da yuttuğunuzda da ameliyat olmak zorunda kalmazsınız. Kedi ve köpeklerin tüylerinden hasta olma konusunda en çok düşünülen konuda halk arasında ”tüyden kist olma hastalığı” diye adlandırılan kistidatik, echinecoc tenyasının sebep olduğu bir hastalıktır. Asla kedi ve köpek tüyünden kist olmaz. Kisti yapan köpeğin tüylerine bulaşan bu tenyanın yumurtasının bir şekilde ağız yolu ile alınmasıdır. Bu yumurtalar son derece dayanıklıdır. Ve bu hastalığa yakalanmak için ille de kedi köpek beslemeniz gerekmez. Bu hastalığı bulaştıran tenyaların köpeğinizde yaşamamsı ve sizde hastalık(Kist) oluşturacak olan yumurtalarını saçmaması için düzenli olarak Veteriner Hekiminize giderek müsait enjeksiyonlarla bu tenyanın kedi ve köpeğinizde olmasını engellemelisiniz.
Bu tenya tavşanda olmaz. Tavşanlar bizimle bu tenyanın konakçıları olarak bizimle ve başka otçul hayvanlarla aynı zincirdedirler. Köpek ve kedilerin yeşillik ve sebzelere bulaşabilen yumurtalarını biz veya tavşan yutarsa o vakit kistler oluşabilir. O yüzden parazit kontrolleri yapılmayan köpeklerin dışkılarını gördüğünüz yerlerden ya ot vb toplamayın yada topladığınız otları yıkayıp kurutup kullanın.
Zaten Veteriner Hekiminizin görevlerinden birisi , evinize ve yakınıza aldığınız bu evcil hayvanlardan size bir mikrop bulaşmasını engellemektir. Biz kliniğimizde Tavşan ve guinea pigler için periyodik 3 ayda bir iç ve dış parazit uygulaması yaparak hem onun hem de sizin daha sağlıklı kalmanızı sağlamaya çalışıyoruz.
Tavşanlarda diş problemi çok önemlidir!
Tavşanlar evcil olarak kafes ve ev ortamında beslendiklerinde yaşları ilerledikçe dişlerde aşırı uzama ve çapraz diş formu oluşabilir. Bu şekilde dişleri deforme olan tavşanlar beslenmekte aşırı güçlük çekerler ve önlem alınmazsa gittikçe noksan beslenme sonucu birçok hastalığın oluşumuna vesile olabilirler. Doğada tavşanlar ağaç kütükleri ve başka sert sebze köklerini kemirirlerken dişleri aşınır ve bu tip bir problem yaşamazlar. Evcil tavşanımızın da bu problemi yaşamaması için kafesinde her vakit bolca kuru çayır otu ve Dut, asma vb meyve ağaçlarının kalın dallarını koymalıyız ve bilhassa yaşı ilerleyen tavşanımızı sık sık baytar hekime kontrole götürmeliyiz.
tavsiyeediyorum.com
