4 köy karantinada, hastalık bulaşabilir

KahramanmaraÅŸ’ın Andırın Ä°lçesi’nde “Afrika hastalığı” olarak bilinen “Lumpy skindisease” den dolayı 11 büyükbaÅŸ hayvan telef oldu. Hayvanların telef olmasının ardından ilçede 4 köy karantinaya alındı. Andırın’a baÄŸlı YeÅŸilova Kıyıkçı Gökahmetli ve Kumarlı köylerinde son günlerde 11 büyükbaÅŸ hayvan telef oldu. Hayvanların telef olmasının ardından paniÄŸe kapılan köylüler durumu Ä°lçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne bildirdi. GeliÅŸme üzerine köye giden veteriner hekimler telef olan hayvanlar ile barındıkları ahırlardan numuneler aldı.

Lumpy Skindisease Nedir?

Ä°ngilizce olarak “Lumpy Skin Disease”  diye bilinir ve dünyadaki yaygın bilinirliÄŸi bu isimle olur.  Ãœlkemizde “ihbarı mecburi hastalıklar” listesinde yer alır.

Hastalık Ä°ngilizcesinden tam tercüme ile yumrulu deri hastalığıdır.  Etkeni koyun-keçi çiçek virusu ile aynı gruptan bir virustur.  Virus ailesi  Capripoxvirus olarak bilinir.  Ä°lk olarak 1929 yılında Afrika’nın güney ülkelerinde çıkan Lumpy Skin Disease daha sonra Mısır ve Ä°srail’de de salgınlar yapmıştır.

Lumpy Skin Disease (LSD) deri üzerinde şişliklerle görülür.  Aynı şişlikler iç organlarda da oluşur.  Sütün birdenbire azalması, şiddetli düşkünlük hali, gebelerde yavru atma, hızla zayıflama, topallık ile kendini gösterir.  Hastalık sokucu sineklerle bulaştırılır.  Doğrudan temas da bulaşma yoludur.  Ağız ve burundan gelen akıntılarla veya süt ile temas bulaşma kaynağı olabilirse de hastalığın sokucu, kan emici sineklerle bulaşması başlıca yayılma yoludur.

Hastalığın yayılması %3-85 olarak bildirilmektedir.  Ölüm oranı düşüktür.  LSD ( Lumpy Skin Disease)’den ölüm oranı %3 olarak bildirilse de ikincil enfeksiyonlarla bu oran yükselebilmektedir.  Kuluçka dönemi 2-5 haftadır.  Ergin sığırlar biraz daha dayanıklı olup, buzağılar çok hassastırlar.  Jersey ırkı sığırların ise,  diÄŸer ırklara göre daha hassas olduÄŸu bilinmektedir.  BaÅŸ, boyun, merme çevresi ve ayaklarda sert ÅŸiÅŸlikler kendini gösterir.  Ayrıca, karaciÄŸer, iÅŸkembe, dalak, akciÄŸer ve sindirim yolunda bu ÅŸiÅŸkinliklerin aynısı oluÅŸur.  LSD böcek ısırması, kurdeÅŸen, deri tüberkülozu, nokra ve benzer deri hastalıklarıyla karışabilir.  Tam olarak serolojik testler veya virus izolasyonu ile kesin teÅŸhis yapılır.

Hastalığın tedavisi yoktur.  İkincil enfeksiyonlar için antibiyotik kullanılabilir.  Uzun bir süre içerisinde tedavi mümkündür.

Hastalıktan korunma için iki yöntem vardır.  Birincisi sineklerle mücadele, ikincisi ise aşılamadır.  Afrika ülkelerinin birçoğunda, Güney Afrika, Etiyopya, Mısır, Namibya, Kenya, Zimbabwe gibi ülkelerde aşısı vardır.

Hastalıktan korunmada bilinen tüm biyogüvenlik uygulamaları tamamen yerine getirilmelidir.  Örneğin; hayvan nakillerinin kontrol altına alınması, karantina, temizlik, dezenfeksiyon, hastalıktan dolayı kesilen hayvanların imhası gibi önlemler ihmal edilmemelidir.

LSD sığırlarda görülen bir viral hastalık olarak bilinir.  Ama; aynı zamanda zoonoz’dur.  Yani insanlara da bulaÅŸma ihtimali vardır.  Bu yüzden gerek patlamış ÅŸiÅŸliklerden gelen akıntılar, gerekse ağız, burun ve göz akıntılarından sakınmak, antiseptik, dezenfektan, deterjan kullanmayı ihmal etmemek gerekir.  Virusun yara kabukları içerisinde 35-40 gün canlı kalabildiÄŸi saptanmıştır.