Antalya Barosu adına TBMM Çevre Komisyonu’nda Hayvanları Koruma Kanunu’nda deÄŸiÅŸiklik öngören yasa tasarısı görüşmelerine katılan avukat Lider Tanrıkulu, taslak metinde ilk defa hayvanlara karşı iÅŸlenen suçlarda hapis cezası öngörüldüğünü söyledi. Tanrıkulu, hayvanı aç ve susuz bırakana 4 aydan 3 yıla, gücünü aÅŸtığı açıkça görülen fiillere zorlayanlara da 4 aydan 4 yıla hapis cezası öngörüldüğünü söyledi.
Hayvan hakları konusundaki geliÅŸmeler, kanunda da güncelleme ihtiyacını ortaya çıkardı. Bu ihtiyaç çerçevesinde 19 Åžubat’ta TBMM Çevre Komisyonu, Hayvanları Koruma Kanunu’nda deÄŸiÅŸiklik yapılmasına dair kanun tasarısı ile 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun bazı maddelerinin deÄŸiÅŸtirilmesi hakkındaki kanun teklifinin birleÅŸtirilerek alt komisyonda görüşülmesi kararlaÅŸtırıldı. Alt komisyon, konuyla ilgili Åžubat ayındaki ilk toplantısında konunun paydaÅŸlarıyla buluÅŸtu ve yaklaşık 50 kiÅŸiyi süre kısıtlaması olmadan dinledi. Toplantıda aktarılan görüşler 10 baÅŸlık altında toplandı. Ä°lk sıraya kanunda öngörülen cezalarını çok az olduÄŸu, artırılması ve bazı suçlara mutlak suretle hapis cezası öngörülmesi oturdu. Bu toplantıyla birlikte komisyon; 81 belediye, 81 baro ve 7 üniversiteye konuyla iliÅŸkin yazılı görüş sordu. 29 belediye, 10 baro, 5 üniversite, 3 meslek odası, 58 STK ve platformdan yazılı görüş geldi. 27 Åžubat tarihli ikinci toplantıda yine konunun alakadarları dinlendi ve özellikle sahipli hayvanları sokaÄŸa terk edenlere ağır ceza verilmesi gündeme geldi.
Üçüncü toplantı ise, 17 Nisan’da yapıldı. Bu toplantıda sokak köpeklerinin saldırısına uÄŸradığı bilinen eski Milletvekili Bayram Meral yaÅŸadıklarını anlattı. 24 Nisan’daki 4’üncü toplantıda ise ilgili bakanlıklar, baro temsilcileri ve akademisyenler taslak metni müzakere etti; 30 Nisan’da son hali verilen metin Çevre Komisyonu’na sevk edildi. Meclis Çevre Komisyonu, 19 Haziran’da son tasarıyla ilgili son toplantısını yaptı ve Genel Kurul gündemine alınması için raporunu TBMM BaÅŸkanlığı’na sundu.
İLK KEZ HAPİS CEZASI ÖNGÖRÜLDÜ
Antalya Barosu Hayvan Hakları Kurulu Üyesi Lider Tanrıkulu, Çevre Komisyonu raporunun hayvanlar lehine bir takım maddeler barındırdığını ve sürdürülen hayvan hakları mücadelesinin kısmen de olsa taslak metne etki ettiğini söyledi. Yine de bunun kanun metnine ne kadar yansıyacağını bilemediklerini, bu sürecin dikkatli bir takipçisi olacaklarını kaydeden Tanrıkulu, taslak metinde en önemli kazanımın çeşitli suçlar karşısında öngörülen hapis cezası olduğunu söyledi.
HANGİ SUÇA NE KADAR HAPİS
Taslak metinde hayvanlara karşı işlenen suçlara karşı, 3 aydan 4 yıla kadar hapis cezası öngörüldü. İdari para cezalarının yaklaşık 4 kat yükseltildiği kanun taslak metninde, hayvanların doğal kapasitesini veya gücünü aşacak şekilde veya yaralanmasına, gereksiz acı çekmesine, kötü alışkanlıklara özendirilmesine neden olacak yöntemlerle eğitilmesinin ve hayvan dövüşü yaptırılmasının 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması istendi.
Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmenin cezası 4 aydan 3 yıla hapis öngörülürken hayvanları, gücünü aştığı açıkça görülen fiillere zorlayanlara da 4 aydan 4 yıla hapis cezası istendi. Ayrıca hayvan bakımı eğitimi almamış kişilerce ev ve süs hayvanı satmanın ve bu hayvanları 16 yaşından küçüklere satmanın cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis olarak metinde yer aldı.
UYGULANMAYAN CEZAYA DÖNÜŞEBİLİR
Tanrıkulu, her ne kadar bu cezalar taslak metinde yer alsa da öngörülen hapis sürelerinin yine de az olduÄŸunu dile getirdi. Özellikle 2 yıla kadar olan hapis cezalarında hükmün açıklanmasını geri bırakma durumunun geçerli olacağını ifade eden Lider Tanrıkulu, Çevre Komisyonu toplantısında hapis cezası öngörülen haller için ayrıca ‘Hayvan bakımından men’ cezası istediklerini ancak, Ak Parti milletvekilleri tarafından ‘çiftçiler ne yapacak’ gibi bir gerekçeyle reddedildiÄŸini söyledi.
Hapis cezalarının bugüne kadar sürdürülen hayvan hakları mücadelesinin önemli bir sonucu olduğunu kaydeden Lider Tanrıkulu, şöyle devam etti:
“Metin bu haliyle yasalaşırsa bu noktada denetim ve ÅŸikayetlerin incelenmesiyle ilgili idari yapı önem kazanacaktır. Ama ÅŸunu yıllar içinde öğrendik ki hayvan hakları mücadelesinde dernekler, platformlar denetimleri kendileri yapıyor ve bu noktada hapis cezalarının varlığı, onların mücadelelerini sürdürecekleri bir hukuk alanını açıyor.”
