SOKAK KEDÄ°SÄ°, EVDE MUTLU OLUR MU ?

Sokak Kedisi, Evde mutlu olur mu?
DoÄŸduÄŸu andan itibaren sokakta büyüyüp, özgürce yaÅŸayan bir kediyi eve alarak ona iyilik mi yapıyoruz, yoksa kötülük mü? Uzmanlara göre bu, kedinin mizacına göre deÄŸiÅŸiyor EVÄ°MÄ°ZÄ° ve yaÅŸamımızı paylaÅŸtığımız sarman kedimiz Ulvi’yi sokaktan yetiÅŸkin bir kediyken aldık.
Tabii sahiplenirken, ona büyük iyilik yaptığımızı düşünüyorduk.
Ulvi iki yılı aÅŸkın süredir bizimle ve genel olarak mutlu gibi görünüyor. Ancak bütün gün pencerenin önünde kuÅŸları ve kedileri izleyip kendi kendine mırmır konuÅŸuyor. Ben de “Acaba sokak yaÅŸamını özlüyor mu?” diye düşünüyorum. Kapıyı aralık bulduÄŸunda kaçma giriÅŸimleri oluyor. Bir arkadaşımın bu konuda söyledikleri de iyice kafamı karıştırdı: “Kedileri sokaktan alıp dört duvar arasına kapatmak onlara büyük haksızlık.” EVDE ÖNLEMLER ALIN Türkiye’de hayvan psikolojisini en iyi bilenlerden biri olan veteriner hekim Prof. Dr.
Tamer Dodurka, belli bir yaşı geçmiÅŸ sokak kedisinin eve alınmasının iyi mi kötü mü olduÄŸu hakkında, mizaç farklılıkları nedeniyle genelleme yapılamasa da sokaÄŸa yani özgürce dolaÅŸmaya, çiftleÅŸmeye, avlanmaya alışmış bir hayvanın dört duvar arasına hapsedilmesinin onun açısından hoÅŸ olmayacağını söylüyor: “Şüphesiz sokaklarda onları bekleyen tehlikeler, kötü niyetli insanlar, otomobiller, hastalıklar gibi olumsuzluklar olmasa daha mutlu olurlar. Evlerine serbest girip çıkma ÅŸansına sahip kediler bile beslenme ve uyuma ihtiyaçlarını tatmin ettikten sonra günün bir kısmını sokakta geçirmeyi tercih eder. Çünkü sokakta bir araya geldikleri, oynadıkları, iliÅŸki kurdukları, birlikte avlandıkları hatta kavga ettikleri baÅŸka kediler mutlaka vardır. Bu nedenle çoÄŸu sokak kedisi, sokakta daha mutludur.” Dodurka, sokakta özgürce yaÅŸamaya alışmış bir kedinin eve alındığında sosyal ihtiyaçlarını gidermenin yolunu aradığına dikkat çekiyor: “Kedinin en önemli içgüdülerinden olan avlanma içgüdüsü tatmin edilmediÄŸi zaman yaÅŸanan mutsuzluklar, kaygı bozukluklarına kadar gidebilecek sıkıntılar doÄŸurabilir. Ancak evde alman bazı önlemlerle bu sıkıntılar azaltılabilir. ÖrneÄŸin duvarda ip boyunca kanatlı tüylerinin dizilmesi, çok çekici mamaların evde deÄŸiÅŸik yerlere konması kedinin av duygularını tatmine yardımcı olduÄŸu gibi kediyi zihinsel olarak da uyarır.
Evin deÄŸiÅŸik yerlerinde ve yeri deÄŸiÅŸtirerek besleme de oyalayıcı olabilir.” Dodurka, “Evde baÅŸka hayvanların da olması onun can sıkıntısının önüne geçebilir mi?” sorusunu ise şöyle yanıtlıyor: “Kedilerin hangi kediyi dost ya da rakip olarak seçeceÄŸi, önceden bilinemeyen bir durum. Bazı kedilerin bırakın varlığı, kokusu bile kaygı nedenidir. Bir kedinin diÄŸeriyle mutlu olabilmesi, kedinin mizacı kadar sosyalleÅŸmesine de baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸir.” Veteriner hekim Nilay Tezsay da kedileri bireysel deÄŸerlendirmek gerektiÄŸine dikkat çekiyor: “Sosyal, sevecen kediler insanların yanında olmaktan çok keyif alabilir. Bazı kediler ise asla ev içinde yaÅŸayamayacak kadar baskın karaktere sahip.
Evde sürekli bir hareket varsa eve adapte olabilir, onunla sürekli ilgilenen bir aile varsa, oyuncağı bolsa, birkaç kedi veya köpek varsa daha az sıkılır. Kedi sokak hayatının tadını aldığı için, her fırsatta sokağına dönme denemesi yapabilir. Sokakta arkadaÅŸları vardır. Bazı saatlerde ortak aktiviteler yapabilirler. DiÄŸer yandan sokakta tehlike çoktur, bu nedenle sokakta yaÅŸayan kedilerin ömürleri kısadır. Sokağı bilen bazı kediler, kaçmak için fırsat kollarken, ev ortamında daha mutluysa cam ve kapı açık olsa bile dışarı çıkmayabilir. Onu evimize alıyorsak, sokaktaki gibi yeni bir sosyal yaÅŸam sunabiliyorsak, kedimiz de mutlu olmaya devam eder.” Sokaktan çok sayıda hayvan sahiplenen Aydan Ãœskanat ise ÅŸu önerilerde bulunuyor: “Olgun bir kedi mi, yaÅŸadığı yer güvenli mi, arkadaÅŸları var mı, yoksa dışlanmış mı? Cevaplar olumlu bile olsa, size o kedi vücut hareketleri ve gözleriyle ‘Beni buradan götür,’ diyorsa, iki kere düşünmeyin. Kediler konforu sever. Evde tek kedi sıkılır. Bazı Avrupa ülkelerinde tek kedi yasak; ya iki ya da hiç. Ancak doÄŸru ikiliyi bir araya getirmek gerekir, iki kardeÅŸ olabilir. Kediler her koÅŸulda, her mekana uyum saÄŸlar. Biz depresyon üzerine madalyalar alabilecek bir ırkız. Psikolojimiz karmaşık, benciliz, kendimizi doÄŸala bırakmıyoruz. Onlar sokakta buz gibi soÄŸukta donsun, yemek bulamasın, ertesi gün güneÅŸ açtığında, iki lokma yemek bulup, önünden güzel bir diÅŸi kedi geçtiÄŸinde dünyanın en mutlusu olurlar. Ev mi sokak mı diyorsanız, her ÅŸeyimle bahse girerim ev ortamını kediler sever.” Sabah Gazetesi / Neslihan Tunç