Araştırmacılar, yapay seçilimle daha büyük beyinli lepistes balıkları üretmeyi başardılar. Büyük beyinlerin, balıkların problem çözme başarısını bir miktar arttırdığı görülse de, bu kazanç karşılıksız değildi: Büyük beyinlere sahip bireylerin bağırsaklarının küçüldüğü ve daha az yavru sahibi oldukları gözlemlendi.
Araştırmacılar küçük bir balık popülasyonu içinden vücut büyüklüklerine göre ortalamadan daha büyük ve daha küçük beyin büyüklüklerine sahip olan lepistesleri seçerek çiftleştirdi; tıpkı çiftçilerin ve evcil hayvan üreticilerin belirli istenen özellikleri elde etmek için yıllar boyu yaptıkları gibi. Sadece iki nesil sonra büyük beyinli soyun diğerinden yüzde 9 daha büyük bir beyine sahip olduğu görüldü. Büyük beyinli lepistesler aynı zamanda, kendilerine verilen basit görevleri diğer lepisteslere nazaran daha iyi yerine getirebildiler. Ancak bu durum sadece dişilerde gözlemlendiğinden, bu bulgunun dişi lepisteslerin normalde erkeklerden daha aktif olmasıyla alakası olabilir ya da bu başarının kendilerine verilen basit görevlerdeki sembollerin, eşlerini seçerken büyüklüğüne dikkat ettikleri siyah beneklere benzerliğinden kaynaklanıyor olması da söz konusu olabilir. Ancak büyük beyinlerin bu lepisteslerde, bağırsakların küçülmesine ve daha az yavrulamaya sebep olduğu da ortaya çıktı. Beyinler enerji açısından çok masraflı organlar. Örneğin bizim beynimiz vücudumuzun yalnızca yüzde 2’sinioluşturmasına rağmen, enerjimizin yüzde 20’sini tüketiyor. Bu deneyin, insan beyninin evrimine dair “pahalı-doku hipotezi” olarak adlandırılan, beyinlerimizin büyüklüğüyle bağırsaklarımızın büyüklüğü arasında ters orantı oluşuna dikkat çeken tezi destekler nitelikte olduğu görülüyor. Evrimsel sürecimizde yediğimiz besinlerin enerjisi artıp sindirimi kolaylaştıkça, zamanla bağırsaklar ile beyin dokuları arasında bir değiş-tokuşa gitmiş olabileceğimiz düşünülüyor. Ayrıca insanların en büyük beyne ve aynı zamanda en az yavru sayısına sahip primat olması da çalışmanın bulgularıyla uygunluk gösteriyor. (phenomena.nationalgeographic)
