ÇOCUKLARINIZA İZLETMEYÄ°N  Hayvanları esaret altında, abuk subuk hareketler yaparken görmek çocuklar için iyi deÄŸil. Psikolog Duygu Öztürk, “ÇocuÄŸun hayvana bakışı, insana bakısını da etkiler” diyor ÇoÄŸumuz artık sirklerdeki hayvanların iÅŸkenceyle eÄŸitildiÄŸini biliyoruz. Psikolog’ Duygu Öztürk, sirk, yunus parkı gibi hayvanların esaret altında tutulduÄŸu, kötü muamele gördüğü yerlerin çocukların ruhsal geliÅŸimini olumsuz etkilediÄŸini, empati yoksunluÄŸuna yol açtığını savunuyor. Halbuki bireysel ya da toplumsa sorunların en büyük sebebi, empati yoksunluÄŸu deÄŸil mi?Â
Ä°ÅŸte Öztürk’ün görüşleri:Â
 Sirkler neden çocuklar için zararlı olabilir?Â
Çocuklar baÅŸkalarının davranışlarını taklit ederek veya onlarla özdeÅŸleÅŸerek dış dünya hakkında bilgi sahibi olur. Sirkler, insanın baÅŸka bir canlı üzerindeki tahakkümünün ve sömürüsünün en zalimce uygulandığı ortamlardan biri. Gösterileri izleyen çocuk, buradaki davranışları taklit edebilir, kendine model alabilir.Â
 Gördükleri çocuÄŸu nasıl etkiliyor?Â
Çocuklar, yaklaşık 7 yaşına kadar benmerkezcidir. YetiÅŸkinliÄŸe geçiÅŸ sürecinin saÄŸlıklı olabilmesi için 7 yaşından sonra bu benmerkezciliÄŸin azalması beklenir. Aksi takdirde aile, eÄŸitim ve iÅŸ hayatında baÅŸarılı olamaz. Günümüzde ne yazık ki bu empatiyi kurabilenler, hayvanlara ve ötekileÅŸtirilenlere uygulanan ÅŸiddete karşı çıkanlar, ‘fazla hassas’ ya da ‘anormal’ olarak tanımlanıyor. Oysa asıl olması gereken ÅŸey bu. Sirkler tam da bu bahsettiÄŸim yaÅŸ grubundaki çocuklara hitap ediyor. Bu nedenle, çocuklarda var olan bu empati yoksunluÄŸunu pekiÅŸtiriyor. Ayrıca artık internet çağında her türlü bilgiye kolayca eriÅŸebiliyorlar.Â
Sirkten döndükten sonra ailesiyle gülerek izlediÄŸi hayvanların iÅŸkenceyle eÄŸitildiÄŸini kolayca öğrenebiliyorlar. Åžiddetin sorun olmadığını, gülünüp geçilecek bir ÅŸey olduÄŸunu bizzat ailelerinden öğrenmiÅŸ oluyorlar.Â
Sirklerdeki hayvan istismarı, çocuklarda davranış sorunlarına neden olabilir mi ?Â
ÇocuÄŸunu sirke götüren ebeveyn, “Hayvanlar eÄŸlence için kullanılabilecek objelerdir” mesajını vermiÅŸ oluyor. Oysa çocuÄŸun hayvana bakışı, insana bakışını da etkiler. ÖrneÄŸin, hayvana uygulanan ÅŸiddete gülmeyi öğrenen çocuk, okula gittiÄŸinde kendisinden daha güçsüz bir arkadaşına aynı muameleyi gösterebilir.Â
 Ebeveynlere ne öneri» yorsunuz?Â
Çocuklarının hayvanları tanımalarını ve o yönde bir farkındalık geliÅŸtirmelerini istiyorlarsa, bunun yeri sirkler, hayvanat bahçeleri, yunus parkları deÄŸil. Bunun çok daha uygun ve eziyetsiz yolları var. Beraber kitap okumak ya da belgesel izlemek gibi.Â
TOPLU TASIMA VE HAYVAN Ankaralı bir hayvanseverden eposta geldi. Üç kedisi olduÄŸunu ve oturduÄŸu semtte evcil hayvan kliniÄŸi bulunmadığını yazıyor. Dolayısıyla veteriner için bir araca binmesi gerekiyor.Â
Ancak kendisine ÅŸehiriçi toplu taşıma araçlarına, kilitli taşıma çantasında dahi evcil hayvan alınmadığı söylenmiÅŸ.Â
Haklı olarak isyan ediyor, özel aracı ya da taksi parası olmayanlar ne yapacak diye.Â
Ä°stanbul Barosu Hayvan Hakları Komisyonu BaÅŸkanı Av. Hülya Yalçın’a sordum. Bu konuda net bir uygulama olmadığını söyledi.Â
Yani kesin bir yasak yok. Bir anlamda ÅŸoförün keyfine kalıyor. Nitekim epostayı yazan hanımefendi, ÅŸikayetini Ankara Belediyesi Mavi Masa’ya iletmiÅŸ. ‘Kapalı kafes içinde kedi ve kuÅŸ taşınabilir görevlileri uyaracağız demiÅŸler aklınızda bulunsun’.