17 Şubat’ta kutlanan Dünya Kediler Günü, ilk olarak 1990 yılında İtalya’da benimsendi. İtalyan gazeteci Claudia Angeletti, Tuttogatto (Tüm Kediler) isimli dergide okurlarına yönelik bir anket yaptı. Kazanan Oriella Del Col’un 17 Şubat teklifi oldu ve bugün “Dünya Kediler Günü” olarak belirlendi.
“Uluslararası Kediler Günü” bazı ülkelerde 8 Ağustos’ta kutlanıyor. ABD’de Kediler Günü 29 Ekim’de, Rusya’da 1 Mart’ta çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Avrupa’daki birçok ülke tarafından kabul edilen 17 Şubat tarihinin seçilmesinde ilginç gerekçeler etkili oldu:
Öncelikle Şubat Ayı, astrolojide Kova burcunun ayı. Bu burcun kuralları sevmeyen, “özgür ve bağımsız ruhlu” olduğunun düşünülmesi, kedilerle benzerlik kurulmasına yol açtı.
Diğer yandan İtalya’da 17 sayısı belirsizliklerin taşıyıcısı olduğu düşünülüyor. 17 Şubat’ın kedilere yakıştırılmasında, kedilerin öngörülemez davranışları da etkili olmuş. Kediler gerçekten de güçlü hisleri ve ilginç huylarıyla insanların günlük yaşamının renkli bir parçası. Köpeklerin evcilleştirilmesinden çok daha farklı bir süreç izleyen kediler, günümüzde insanlarla girdikleri etkileşimde de köpeklerden farklı bir karakter çiziyor.
Köpeklerle birlikte insanların evlerinde en çok beslediği hayvanlar arasında başı çeken kedilerin tam olarak ne zaman evcilleşmeye başladığı bilinmiyor. Kediler Antik Mısır’da tapılan hayvanlar olduğundan beri, genellikle orada evcilleştirildiklerine inanılır ama Neolitik dönem kadar eskiye dayanan evcilleştirme örneklerinin de olma olasılığı vardır.
2007’deki genetik bir çalışma, evcil kedilerin milattan önce 8000’de, Orta Doğu’da Afrika yaban kedisi (Felis silvestris lybica) soyundan türediğini ortaya çıkardı. Scientific American’a göre kediler, dünyadaki en popüler evcil hayvandır ve günümüzde insanların yaşadığı hemen hemen her yerde bulunurlar.
Kedilerin Çin’de 5. ve 6. hanedanlık dönemlerinde (MÖ 2465-2150) kutsal sayıldığı biliniyor. Çin’de bulunan yaklaşık 5300 yıllık fosil kayıtlarına göre günümüzün evcil kedisi boyutlarında kediler tarımla uğraşılan bölgelerde tahılla beslenen kemirgenleri avlıyordu ve bu işlevleri sayesinde çiftçiler tarafından beslendiler ve varlıklarına izin verildi.
Kedi sözcüğü Türkçe’ye Arapça’dan geçmiş ve pek çok dilde aynı sözcüğün varyasyonları şeklinde kullanılıyor; Pisi ve puss gibi sözcükler ise muhtemelen kedilerin tehdit edildiklerinde çıkardığı his sesine benzetilerek oluşturulmuş. Bu sözcükler bazı dillerde kedi kelimesi ile birleştirilerek yine kedi anlamında kullanılır: Romence pisica, İngilizce pussycat gibi.
2018’e ait verilere göre, dünyada evde kedi besleme sıralamasında Türkiye 11. sırada yer alıyor. Türkiye’de nüfusun yaklaşık yüzde 19’u evde kedi besliyor. Rusya, yüzde 59’luk oranla listenin ilk sırasında. İstanbul, Dünya’da “kediler şehri” olarak anılan en büyük kentlerden birisi.
İnsanlara ve diğer evcil hayvanlara yakın yaşam, kedilerde ortak yaşamayla ilgili (simbiyotik) sosyal uyuma yol açmıştır ve kediler, insanlara veya diğer hayvanlara karşı büyük bir sevgi gösterebilir. Etolojik olarak, bir kedinin insan bakıcısı, kedinin annesi için bir tür vekil işlevi yapar
• Kedilerde her şey vardır: hayranlık, sonsuz uyku ve canları istediklerinde eşlik etmek. Rod McKuen
• Kediler insanları sahiplenir, çünkü kediler insanları işe yarayan evcil canlılar olarak görürler. George Mikes
• Akıldan söz ederken, evdeki en sıcak yeri ve en rahat yastığı bulma konusunda onunla kimse boy ölçüşemez. Thomas Henry Huxley
• Bir kedi net olarak duygusal dürüstlüğe sahiptir: İnsanlar birçok sebeplerle duygularını saklayabilirler, ancak kediler bunu yapmazlar. Ernest Hemingway
• Kedilere hayran kalmamızın sebebi de ne yaparlarsa yapsınlar ya da yapıyor görünseler her zaman muzaffer çıkmalarıdır. Barbara Webster
Bir İrlanda atasözü de der ki “Kedileri sevmeyen insanlardan sakının. “ Katılıyoruz… Dünya kedi günü kutlu olsun!!!