Kediler yılda kuÅŸların yüzde 2-4’ünü yok ediyor!
Bilim insanlarınca, evcil ve sokak kedileri yaban hayatı için büyük tehditlerden biri olarak görülüyor Bilim insanlarınca, evcil ve sokak kedileri yaban hayatı için büyük tehditlerden biri olarak görülüyor.
Nature’da yayımlanan makale dikkat çekti. Dünyada yaklaşık 87 milyar yabani kuÅŸun yaÅŸadığı düşünülüyor.
Sadece ABD’deki kedilerin yılda tüm dünyadaki kuÅŸların yüzde 2-4’ünü yok ettiÄŸini ve 12 milyar memeli öldürdüklerini düşünürsek karşımıza çıkan tablo korkutucu.
KuzeyDoÄŸa DerneÄŸi BaÅŸkanı ve Utah Ãœniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Ãœyesi Doç. Dr. ÇaÄŸan ÅžekercioÄŸlu, bu araÅŸtırma ile hem fikir ve şöyle dedi: “Bu yeni bir bulgu deÄŸil.
Yıllardır bu söyleniyor ve ben 1997’de bu konuda yazdığım makalede ABD’deki kedilerin yılda 800 milyon kuÅŸu öldürüldüğünü belirtmiÅŸtim. Yeni çıkan makale, bu rakamın daha da yüksek olduÄŸunu gösterdi. Åžimdiye kadar tüm çıkan çalışmaların güzel ve kolay bir derlemesi olmuÅŸ.” Peki, kediler doÄŸanın bir parçası deÄŸiller mi?
İnsanların beslediği ve sayılarını doğal yoğunluğun yüzlerce misli arttırdığı sokak kedileri doğanın bir parçası değil, insanların bir uzantısı. Doğanın parçası olan yabani kediler, (Fclis sylvestris) son derece ender ve zor görülen canlılar.
ÖrneÄŸin, biz DoÄŸu Anadolu’da ilk kez Kars’Sarıkamış-Allahuekber Milli Parkanda 2010’da kaydettik ama 4 yıl süren fotokapan araÅŸtırması sonucu.
Arazide düzinelerce fotokapan yüzlerce gün önünden geçen her canlının resmini infrared flashla çekti ve sadece bir yaban kedisi kaydetti. İkincisini de birkaç ay önce kaydettik. Doğal ortamında yabani kediler ender ve bireysel yaşayan hayvanlar. Sokak kedileri ise insanın doğayı yok etmesine imkân veren en verimli araçlardan biri. Koloni halinde yaşayan sokak kedilerinin eşi doğada yok.
Bunlar, insanın doğaya daha da zarar vermesini sağlayan yapay uzantıları.
Nasıl yani?
Eğer sokak kedilerini besliyor ve ev kedinizi sokakta serbest bırakıyorsanız, doğadaki birçok canlının ölümünden sorumlusunuz.
Anladığını kedilerin serbest dolaşımının engellenmesi gerekliliği.
DoÄŸru mu?
Evet. Evinizde tutun. Tasmayla dolaştırın ama serbest bırakmayın. Serbest gezen kedilerin ezilme, kaybolma, köpekler tarafından öldürülme, yaralanma, üreme ve kedilere hastalık bulaşma riski çok yüksek.
Verdiğiniz bilgileri bilim çerçevesinde değil, duygusal olarak değerlendirecek çok kışı olacaktır.
Kimseye kedi beslemeyin demiyoruz. Besleyecekseniz, evinizde besleyin. Kedinizi yabani hayvanlarla beslemeyin! Ha o hayvanları gidip kendi elinizle öldürmüşsünüz, ha kedilerin öldürmesine göz yummuÅŸsunuz. Kendiniz öldürseııiz çok daha az zarar verirsiniz doÄŸaya mesela kediler çok iyi avcılar ve onların yakaladığı hayvanları bir insanın öldürebilmesi mümkün deÄŸil. Kolay mı ufacık kuÅŸları yakalamak? Kediler doÄŸanın dengesinin bir parçası deÄŸil. Adı üstünde ‘evcil kedi‘, ‘sokak kedisi’ Ä°nsanın yarattığı ve insanın uzantısı bir canlı. ‘DoÄŸal’ kedi yaban kedisidir ve onlar kedilerden 1001000 kat daha az. Sayısmı bile bilmiyoruz, o kadar ender ve zor görülen bir hayvan.
Yani evcil ve sokak kedilerin avlanması doğal değil, insanın doğaya daha da zarar veren yapay bir uzantısı.
Kuşları ve diğer canlıları korumak için kedileri sokağa çıkarmamak dışında yapılacak bir şey var mı?
Evet ama o kadar iyi değil. Kedi ve kuş sever bir çift tarafından üretilen Kedi Önlüğü (http://www.catgoods.com/) takın, kuş avlamasını yüzde 81 azaltıyor.
Tek çıngırak yeterli değil, çünkü onu susturuyor kediler. En az iki tane çıngırak takın, duyan kuşlar kaçsın. Ama pek etkili değil. En iyisi kedinizi evden çıkarmayın ya da tasmayla dolaştırın.
Son soru: Kuşlar tehdit altında olmasa da aynı şey köpekler için de geçerli mi?
Kesinlikle. Sokak köpekleri sürüler halinde ormanlarda besleniyor birçok yerde. VahÅŸi yaÅŸama tehdit oluÅŸturuyor, kurt gibi canlılara kuduz bulaÅŸtırıyor. Dünyanın en ender canlılarından Etiyopya kurdundan sadece 400 tane kaldı. Esas sebebi de evcil köpeklerden bulaÅŸan kuduz. Türkiye’de sokak ve vahÅŸileÅŸmiÅŸ köpekler bir çok canlıyı öldürüyor. 13 Ocak’ta* yine köpekler Kastamonu’da bir karacaya saldırdı. Ormanlara bıraktığımız kedi ve köpekler, hem bu evcil hayvanların çoÄŸunun ölümüne ve acı çekmesine, hem de hayatta kalanların yabani hayvanları öldürmesine yol açıyor. Yani her hayvana zarar vermiÅŸ oluyoruz.
